آیا می دانستید حتی پس از صدور رای نهایی دادگاه، هنوز راهی برای اعتراض وجود دارد؟ فرجام خواهی ، یکی از مهم ترین حقوق قانونی شما در صورت صدور رای اشتباه است.
گاهی طرفین دعوا ممکن است به آرا صادره توسط دادگاه، اعتراض داشته باشند. در چنین شرایطی، قانون به آنها یکبار فرصت می دهد تا در مهلت مشخصی درخواست فرجام خواهی کنند.
تعریف فرجام خواهی
پس از قطعی شدن حکم دادگاه ها، احتمال وجود خطا یا اشتباه وجود دارد. به همین دلیل، قانون گذار راهکاری ویژه به نام “فرجام خواهی” را پیش بینی کرده تا از حق و حقوق شهروندان محافظت کند.
فرجام خواهی یک فرآیند حقوقی پیچیده است که در دیوان عالی کشور رسیدگی می شود. این فرآیند شرایط خاص خود را دارد و باید مطابق با قوانین آیین دادرسی مدنی و کیفری انجام شود.
همراهی یک وکیل دیوان عالی کشور در تهران که متخصص این حوزه است در کنار شما امری ضروری است.
احکام قابل فرجام خواهی
- همه آرایی که دادگاه تجدیدنظر صادر کرده است.
- پرونده های مربوط به ازدواج و طلاق ( فرجام خواهی طلاق )
- دعاوی مرتبط با وقف و ثلث
- پرونده هایی که ارزش مالی آنها بیش از ۲۰ میلیون ریال است
- تصمیمات خاص دادگاه مثل رد دادخواست یا سقوط دعوا (البته با شرایطی)
اما چه احکامی را نمی توان به دیوان عالی کشور برد؟
- وقتی یکی از طرفین در دادگاه به حق طرف مقابل اقرار کرده باشد
- وقتی طرفین کتبا پذیرفته اند که نظر کارشناس برایشان قطعی است
- وقتی حکم بر اساس قسم یکی از طرفین صادر شده
- وقتی طرفین از پیش توافق کرده اند که به دیوان عالی نروند
- مسائل فرعی پرونده هایی که اصل آنها قابل فرجام نیست
- مواردی که قانون صراحتا اجازه فرجام خواهی نداده است
مهلت فرجام خواهی
مهلت قانونی فرجام خواهی برای افرادی که ساکن ایران هستند ۲۰ روز است ولی افرادی که ساکن خارج می باشند تا دو ماه فرصت دارند
اگر در پرونده ای چند محکوم علیه باید ولی یکی از آنها ساکن خارج باشد، مهلت ۲ ماهه برای همه اعمال می شود.
دیوان عالی کشور در این موارد رای را نقض می کند:
- صلاحیت نداشتن دادگاه صادرکننده رأی
- مغایرت رأی با قوانین و موازین شرعی
- رعایت نشدن اصول دادرسی به نحوی که رأی را از اعتبار بیندازد
- صدور آرای متضاد در یک موضوع بین همان طرفین دعوا
- وجود دو رأی متناقض برای یک پرونده با موضوع یکسان
- ناقص بودن تحقیقات یا بی توجهی به دلایل و دفاعیات طرفین
انواع فرجام خواهی
فرجام خواهی در نظام قضایی ما مربوط به دعاوی حقوقی و کیفری است. در حقوق مدنی نیز ، فرجام خواهی به دو نوع تقسیم می شود:
۱- فرجام خواهی اصلی:
- زمانی که شخص دادخواستی به دادگاه می دهد
- درخواست صدور حکم درباره اعتراض یا ادعای خود می کند
- دادگاه پس از بررسی، رأی را صادر و به متقاضی ابلاغ می کند
بیشتر بخوانید : فرجام خواهی کیفری
۲- فرجام خواهی تبعی:
- پس از دریافت پاسخ دادخواست اولیه مطرح می شود
- بر اساس ماده ۴۱۳ قانون آیین دادرسی مدنی انجام می شود
- فقط فرجام خواه اصلی می تواند آن را درخواست کند
- تنها علیه فرجام خوانده قابل طرح است
نکته: فرجام خواهی تبعی وابسته به فرجام خواهی اصلی است و نمی تواند مستقل از آن مطرح شود.
بیشتر بخوانید : فرجام خواهی حقوقی
مرجع رسیدگی به فرجام خواهی
دیوان عالی کشور، به عنوان بالاترین مرجع قضایی، وظیفه دارد که، از اجرای درست قوانین در همه دادگاه ها مطمئن شود.
روند کار دیوان عالی کوشر بدین صورت است:
- وقتی شخصی به رای دادگاه اعتراض می کند، پرونده به دیوان عالی کشور فرستاده می شود
- قضات دیوان عالی پرونده را با دقت بررسی می کنند
- اگر رای را درست تشخیص دهند، آن را تأیید می کنند
- اگر رای با قوانین یا احکام شرعی مغایرت داشته باشد، آن را نقض می کنند
برای درخواست فرجام خواهی باید مستقیما به دیوان عالی کشور مراجعه کرد. در این مرحله می توانید از وکیل فرجام خواهی آوا دادیار استفاده کنید تا خیالتان راحت باشد.
فرجام خواهی در دیوان عالی کشور
اگر دادخواست فرجام خواهی خارج از مهلت قانونی به دیوان عالی بدهید، یا نواقص آن در زمان تعیین شده برطرف نکنید ، دیوان عالی کشور درخواست شما را رد خواهد کرد که این مهلت برای افراد مقیم ایران ۲۰ روز و برای ساکنان خارج از کشور ۲ ماه است.
تجدیدنظرخواهی یکی از راه های معمول اعتراض به رای دادگاه است که به محض درخواست، اجرای حکم را متوقف می کند.
گرچه در نظام حقوقی اصل بر قطعی بودن رای صادر شده است، اما قانون گذار در موارد مشخصی به افراد حق تجدیدنظرخواهی داده است.
وقتی قانون صراحتا حکمی را قابل تجدیدنظر می داند، این حق برای افراد محفوظ است و هیچ قاضی نمی تواند در صورت رعایت تمام شرایط قانونی، از پذیرش درخواست تجدیدنظر خودداری کند.
سخن پایانی
همیشه به یاد داشته باشید ، قبل از هر اقدامی با وکیل کیفری یا حقوقی مشاوره داشته باشید و از درباره اینکه آیا برای پرونده خود از دیوان عالی اقدام کنید، تاثیری دارد یا نه.
وکیل دیوان عالی با توجه به سابقه خود می تواند بگویید که آیا نتیجه می گیرد یا خیر.
