خیانت در امانت

در ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی، به صراحت بیان کرده که خیانت در امانت جرم است و در صورت اثبات ، مجازات هایی دارد.

این جرم زمانی رخ می دهد که شخص امین، مالی به که پیش او به امانت گذاشته شده را تصاحب کند، از بین ببرد، گم کند یا به هر روشی از آن استفاده کند.

در ادامه به بررسی این موضوع، شرایط تحقق جرم خیانت در امانت، نحوه شکایت و مجازات های آن می پردازیم.

خیانت در امانت چیست؟

تصور کنید شخصی مال خودش را به شما جهت نگهداری می سپارد یا طبق خواسته او ( مالک )  آن را مصرف برسانید. حال اگر شما:

• از روی عمد آن را برای خود بردارید.
• آن را از بین یا گم کنید.
• یا خارج از توافق یکدیگر ، استفاده کند

مرتکب جرم خیانت در امانت شده اید.

یک مثال دیگر برای جا افتادن موضوع :

فرض کنید دوستتان چکی را نزد شما امانت می گذارد تا برای مثال دو ماه دیگر آن را پس بگیرد.

اما شما به درخواست صادر کننده چک ( که حسابش خالی است) ( دقت کنید شخص ثالث این دارخواست را می کند نه دوستتان ) ، آن را پاره می کنید. این عمل، خیانت در امانت است.

بر اساس ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی، اگر شخصی هرگونه اموال یا اسنادی مثل سفته، چک و امثال آن را به عنوان امانت دریافت کرده باشد و آنها را تصاحب یا از بین ببرد مرتکب جرم خیانت در امانت شده است.

شرایط تحقق جرم خیانت در امانت

هر جرمی، از جمله خیانت در امانت، از سه رکن اساسی تشکیل شده است. درک این سه ارکان نه تنها برای وکلا، بلکه برای همه مردم نیز اهمیت دارد.

این سه عنصر عبارتند از :

رکن مادی

رکن مادی، ارتباط مستقیمی بین عمل فرد امین و زیانی که به مالک وارد شده، وجود داشته باشد. برای مثال، اقداماتی مانند تصاحب، استفاده غیرمجاز یا از بین بردن مال امانی توسط امین باید منجر به خسارت مالک شود.

رکن معنوی

تحقق رکن معنوی مستلزم وجود دو نوع سوء نیت است:

• سوء نیت عام: یعنی امین باید آگاهانه و عمداً اقدام به تصاحب، استفاده غیرمجاز یا تلف مال امانی کرده باشد.
• سوء نیت خاص: شخص امین با نیت وارد کردن ضرر و زیان به مالک، این اعمال را انجام داده باشد.

رکن قانونی

عمل مورد نظر باید دقیقاً منطبق با مصادیق ذکر شده در ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی باشد.

نحوه شکایت کیفری

برای پیگیری قانونی خیانت در امانت، باید ابتدا تنظیم شکواییه و برای رسیدگی به دادگاه کیفری ارجاع داده شود.

۱- ثبت نام در سامانه ثنا

برای شروع شکایت، ابتدا باید در سامانه ثنا ثبت نام کنید. برای اینکار به نزدیک ترین دفتر خدمات قضایی الکترونیک مراجعه کنید.

۲- ارائه شکواییه

حالا باید براساس جرم رخ داده یک شکواییه تنظیم کنید. اگر در این زمینه تجربه ندارید، بهتر است از یک وکیل کیفری کمک بگیرید تا شما را راهنمایی کند.

۳- ارائه شکواییه به مراجع ذی صلاح

پس از آماده شدن شکواییه و جمع آوری مدارک، آنها را به دفتر خدمات قضایی ارائه دهید. آنها شکایت شما را به مراجع ذی صلاح ارسال می کنند.

روند رسیدگی به شکایت خیانت در امانت

پس از ثبت شکایت، اقدامات زیر انجام می گردد:

• تلاش برای حل و فصل دوستانه: ابتدا شما و طرف مقابل در شورای حل اختلاف حاضر می شوید. هدف، یافتن راه حلی مسالمت آمیز است.
• ارجاع به دادسرا: اگر در شورای حل اختلاف به توافق نرسیدید، پرونده به دادسرا ارسال می گردد.
• صدور حکم: در نهایت، در صورت صدور قرار جلب به دادرسی پرونده از دادسرا به دادگاه و قاضی پس از بررسی مدارک، رای مقتضی صادر می نماید.

جهت اطلاعات بیشتر از نحوه شکایت کیفری خیانت در امانت روی لینک کلیک کنید.

مجازات خیانت در امانت چیست؟

براساس قانون مجازات اسلامی، مرتکب این جرم به حبس ۶ ماه تا ۳ سال محکوم محکوم خواهد شد. اما اصلاحیه ماده ۱۰۴ قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، این جرم را به قابل گذشت تغییر داده است.

یعنی اگر شاکی از شکایت خود صرف نر کند، متهم طبق قانون جدید به زندان نمی رود.

طبق آخرین اصلاحات، مجازات خیانت در امانت 6 ماه الی ۱۸ ماه کاهش پیدا کرده است.

با توجه به قابل گذشت شدن این جرم، مشمول مرور زمان نیز می شود. مرور زمان برای این جرم یک سال تعیین شده است.

اگر خیانت در امانت شامل سوءاستفاده از اسناد یا برگه سفید امضا باشد، طبق ماده ۶۷۳ قانون مجازات اسلامی، مجازات حبس از یک تا سه سال خواهد بود.

آیا خیانت در امانت جرم قابل گذشت است؟

بله، خیانت در امانت از جمله جرایم قابل گذشت است، به این معنا که اگر شاکی رضایت دهد، پرونده مختومه می شود.

چه وکیلی برای پیگیری این جرم مناسب است؟

یک وکیل کیفری در پرونده های خیانت در امانت نقش مهمی ایفا می کند.

وکیل می تواند به شما در تنظیم شکواییه کمک کند و در کنار شما در دادگاه حضور پیدا کند پ.

افراد و نقش ها در جرم خیانت در امانت

در فرآیند دادرسی این جرم، نقش های مختلفی دخیل هستند:

• امین: فردی که مال به او سپرده شده و مرتکب خیانت می شود.
• امانت گذار : فردی که مال یا اموال خود را به امین می سپارد.
• شاکی: فردی که ادعای خیانت در امانت را مطرح می کند.
• متهم: فردی که به خیانت در امانت متهم شده است.

مدارک لازم برای مطرح کردن شکایت

1. هر نوع رسید یا مدرکی که نشان می دهد ، شما مال یا اموالی را به امین سپرده اید. قرارداد، رسید دستی یا هر سند معتبر دیگری شامل این مدارک می شود.
2. نوشتن یک شکایت نامه که در آن به صورت کامل ماجرا را شرح باید دهید.
3. هر نوع شاهد یا مدرکی که نشان دهد امین به شما خیانت کرده است، مانند فیلم، عکس یا شهادت شهود.
4. هر مدرک دیگری که به اثبات خیانت در امانت کمک می کند و صحت ادعای شما را تایید می کند.

سخن پایانی

همانطور که  در بالا توضیح دادیم ، جرم خیانت در امانت در ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی به عنوان جرم شناخته شده است.

این جرم در دسته جرایم قابل گذشت است و مجازات آن ( از سال ۹۹ به بعد ) اکنون به ۳ ماه الی ۱۸ ماه حبس کاهش یافته است.

برای اینکه قاضی بتواند رای به جرم خیانت در امانت رای بدهد، باید هر سه رکن اساسی مادی، معنوی و قانونی در شکایت شما اثبات شود.

با تنظیم شکواییه و ارائه مدارک قابل استناد ، می توانید از حقوق خود دفاع کنید و در صورت نیاز، با کمک وکیل کیفری آوا دادیار موفقیت در پرونده را افزایش دهید.

اگر برایتان سخ است که هزینه وکیل پرداخت کنید، پیشنهاد می کنیم که از مشاوره حقوقی استفاده کنید ، زیرا در مشاوره مشخص می شود که شما آیا می توانید با مدارکی که دارید شکایت کنید یا خیر و درصد موفقیت شما چقدر است.