شکایت کیفری ممانعت از حق ، در ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی، ممانعت از حق به عنوان جرمی کیفری تعریف شده است.
به این معنا که هر فردی که از اجرای حقی که به طور قانونی یا شرعی به شخص دیگری تعلق دارد جلوگیری کند، مرتکب جرم شده است.
طبق این ماده، فردی که مانع استفاده دیگری از حق خود شود، علاوه بر جبران خسارت، ممکن است به حبس از یک ماه تا یک سال محکوم شود.
تفاوت ممانعت از حق کیفری و حقوقی
تفاوت اصلی بین دعوای ممانعت از حق کیفری و ممانعت از حق حقوقی در الزامات و پیامدهای قانونی آن ها نهفته است.
در دعوای کیفری، شاکی باید مالک حقی قانونی یا شرعی باشد که به طور مشخص در قانون به او تعلق گرفته است؛ در غیر این صورت نمی تواند طرح شکایت کیفری کند.
بیشتر بخوانید : مشاوره حقوقی کیفری
اما در دعوای حقوقی، مالکیت قطعی شاکی ضروری نیست؛ به این معنا که حتی اگر شاکی مالک رسمی نباشد اما از حقی قانونی بهره مند باشد، می تواند برای رفع ممانعت از دادگاه کمک بخواهد.
از دیگر تفاوت ها، نوع مجازات در این دو دعوا است.
در دعوای ممانعت از حق کیفری، مرتکب ممکن است به حبس محکوم شود، زیرا این موضوع به عنوان یک جرم با پیامدهای کیفری تلقی می شود.
در ممانعت از حق حقوقی، دادگاه تنها حکم به رفع ممانعت یا اعاده وضع به حال سابق می دهد؛ یعنی مانع را از میان برداشته و اجازه می دهد تا وضعیت قبلی و حقوق شاکی برقرار شود.
خلاصه
- مالکیت حق: در ممانعت کیفری لازم است شاکی مالک حق باشد، اما در ممانعت حقوقی، مالکیت الزامی نیست.
- مجازات: در ممانعت کیفری، مجازات ممکن است شامل حبس شود؛ اما در ممانعت حقوقی، تنها به رفع مانع یا اعاده وضعیت سابق حکم داده می شود.
در کل، ممانعت از حق ممکن است به دو صورت حقوقی یا کیفری مطرح شود. در شکل حقوقی، شاکی تنها درخواست رفع ممانعت دارد؛ اما در شکایت کیفری، علاوه بر رفع ممانعت، تقاضای مجازات شخص مانع کننده نیز مطرح می شود.
مراحل شکایت از ممانعت از حق
- تنظیم شکواییه یا دادخواست: اگر موضوع کیفری باشد، شاکی باید شکواییه ای تنظیم کند و اگر حقوقی باشد، دادخواست تنظیم می شود.
- ارائه مدارک به دادگاه یا دادسرا: در هر دو نوع دعوا، مدارک و مستندات باید به مراجع ذی صلاح ارائه شود.
- پیگیری از طریق وکیل: حضور وکیل کیفری و یا وکیل ملکی می تواند به افزایش احتمال موفقیت در پرونده کمک کند و روند رسیدگی را تسریع نماید.
نکاتی برای موفقیت در شکایت از ممانعت از حق
- جمع آوری مدارک و شواهد قوی: هرگونه سند، مدرک، یا شهادت شهود می تواند به شما در اثبات حق و ممانعت کمک کند.
- استخدام وکیل متخصص: یک وکیل با تجربه می تواند از حقوق شما در دادگاه دفاع کند و با دانش و تخصص خود، جریان پرونده را به نفع شما هدایت کند.
- استفاده از دستور موقت: در مواردی که خسارت جدی در حال رخ دادن است، می توان از دادگاه درخواست دستور موقت برای جلوگیری از ادامه ممانعت کرد.
هزینه دادرسی شکایت از ممانعت از حق
هزینه ها و زمان بندی دادرسی در دعاوی ممانعت از حق بستگی به نوع پرونده ( حقوقی یا کیفری )، مدارک و شواهد ارائه شده و حجم کاری دادگاه دارد.
معمولاً پرونده های کیفری زمان برتر و با هزینه های بیشتری همراه هستند. همچنین، استفاده از وکیل می تواند به تسریع روند پرونده کمک کند و اگر پرونده نیازمند دفاع تخصصی باشد، همکاری با وکیل دادگستری ممکن است هزینه های اضافی داشته باشد.
چالش های رایج در شکایت از ممانعت از حق
شکایت از ممانعت از حق با چالش هایی همراه است که می تواند بر روند رسیدگی تأثیر بگذارد:
- جمع آوری شواهد کافی: گاهی یافتن مدارک مستند یا شهود برای اثبات حق کار دشواری است. در چنین مواردی، کمک گرفتن از وکیل باتجربه می تواند بسیار مؤثر باشد.
- زمان بر بودن دادرسی: دعاوی ممانعت از حق، به ویژه در بخش کیفری، ممکن است به دلیل ترافیک قضایی و نیاز به بررسی دقیق، زمان بر باشند.
- هزینه های احتمالی: اگرچه پیگیری حق اهمیت دارد، اما هزینه های مالی دادرسی و استخدام وکیل باید در نظر گرفته شود.
سخن پایانی
شکایت از ممانعت از حق می تواند به دو صورت حقوقی و کیفری پیگیری شود. تفاوت اصلی آن ها در نحوه برخورد و نتایج حقوقی است؛ شکایت کیفری علاوه بر رفع مانع، با مجازات همراه است، در حالی که در شکایت حقوقی تنها به رفع مانع پرداخته می شود. این موضوع به دلیل ماهیت تخصصی و اهمیت حقوقی نیازمند دقت و مشاوره حقوقی است.
