یکی از مهمترین حقوق مالی که قانون برای خانم ها هنگام ازدواج مشخص کرده، مهریه است که هر زمان، می توانند مطالبه مهریه را از مراجع قضایی درخواست کنند.
این حق هم از نظر دین و هم از نظر قانون به رسمیت شناخته شده و برای حمایت از زنان در زندگی مشترک می باشد.
وقتی خانمی مهریه اش را درخواست کند، همسرش باید آن را پرداخت کند.
مهریه چیست؟
مهریه یک تعهد مالی است که بر اساس قانون و شریعت اسلام، مرد باید به همسرش پرداخت کند. هر چیزی که ارزش مالی داشته باشد می تواند به عنوان مهریه تعیین شود.
خانم ها برای مطالبه مهریه دو راه دارند:
- مراجعه به دادگاه خانواده و تنظیم دادخواست مطالبه مهریه
- درخواست صدور اجرائیه از دفترخانه ای که عقد آنها در آن ثبت شده
برای انتخاب بهترین روش، بهتر است با وکیل مهریه آوا دادیار مشورت کنید. همچنین خانم می تواند همزمان با درخواست مهریه، تقاضای توقیف اموال همسرش را هم به دادگاه بدهد.
قانون جدید مطالبه مهریه
نحوه دریافت مهریه در طول زمان به دلیل افزایش قیمت ها مخصوصا سکه تغییراتی داشته است.
اصل حق مهریه که ریشه در احکام دینی دارد ثابت مانده، اما قوانین مربوط به شیوه وصول آن دستخوش تغییراتی شده است.
در گذشته، برای مهریه تا سقف ۱۱۰ سکه، امکان گرفتن حکم جلب وجود داشت. اما بعدها رئیس قوه قضاییه طی دستورالعملی، صدور حکم جلب برای مهریه را از قانون حذف کرد.
طبق آخرین مقررات، خانم ها برای دریافت مهریه باید ابتدا به اداره پنجم اجرای ثبت مراجعه کنند. اگر از این طریق موفق به یافتن اموال همسر نشوند، می توانند پس از بستن پرونده در اجرای ثبت، به دادگاه خانواده مراجعه کنند.
نحوه مطالبه مهریه از اجرای ثبت
اگر می خواهید سریع همسرتان را ممنوع الخروج کنید یا اموال او توقیف کنید، بهترین راه مراجعه به اجرای ثبت است.
البته طبق قانون جدید، برای مهریه هایی که سند رسمی دارند، اول باید از طریق دفترخانه ازدواج و بعد اداره ثبت اقدام کرد. حال مالی از همسر پیدا نشود و اداره اجرای مهریه گواهی بدهد، می توان به دادگاه برای ادامه کار رفت..
روند انجام کار :
- مراجعه به دفترخانه ازدواجی که عقد در آن ثبت شده
- درخواست صدور اجرائیه
- ارسال اجرائیه توسط دفترخانه به آدرس زوج
- مراجعه به اداره اجرای ثبت شهر محل ازدواج برای معرفی اموال
موقع پر کردن فرم های اداره ثبت، مقدار مهریه ای که می خواهید بگیرید را باید مشخص کرد که بر اساس آن توقیف اموال صورت گیرد و مقداری را برای ممنوع الخروجی.
مطالبه مهریه از طریق دادگاه
قبل از مراجعه به دادگاه، همانطور که در بالا توضیح دادیم پس از گرفتن گواهی عدم شناسایی امول این مراحل را طی می کنید
ابتدا برای شکایت باید هزینه های دادرسی را پرداخت کنید:
- قرار تامین خواسته: حدود ۱۶۰ هزار تومان (معادل دعاوی غیرمالی)
- دادخواست اصلی مهریه: ۳.۵ درصد قیمت روز سکه
چند نکته که دانستن آنها خالی از لطف نیست :
- می توانید فقط بخشی از مهریه را مطالبه کنید و حق مطالبه باقی آن محفوظ می ماند.
- اگر توان پرداخت هزینه دادرسی را ندارید، می توانید با شهادت شهود، درخواست اعسار کنید.
- دادخواست را می توانید در دفتر خدامت قضای محل سکونت خود یا همسر ثبت کنید.
- اگر مهریه ملک باشد، باید در دادگاهی که ملک در آنجا است، اقدام کنید.
مطالبه مهریه ۱۱۰ سکه
بر اساس ماده ۲۲ قانون حمایت خانواده :
- هر مقدار مهریه که زمان عقد توافق شده باشد، قانونی است.
- اگر مرد اموالی داشته باشد (به جز وسایل ضروری زندگی)، مهریه از این اموال قابل مطالبه است.
برای مهریه بیشتر از ۱۱۰ سکه:
- دادگاه حکم جلب صادر نمی کند
- نمی توان شوهر را ممنوع الخروج کرد
برای مهریه تا ۱۱۰ سکه:
- اگر مرد اقساط یا پیش پرداخت را نپردازد، می توان حکم جلب او را گرفت.
- این قانون برای معادل ریالی ۱۱۰ سکه هم صدق می کند.
نکاتی برای توقیف اموال و مهریه
- دو روش مطالبه مهریه وجود دارد : مراجعه به دادگاه خانواده و مراجعه به اجرای ثبت در محل ثبت ازدواج
- برای مهریه سکه یا طلا، قیمت روز مطالبه ملاک است و اگر سند ازدواج رسمی نباشد، فقط از طریق دادگاه می توان اقدام کرد
- اگر شما توان پرداخت هزینه دادرسی را ندارید، می تواند همزمان با دادخواست مهریه، درخواست اعسار بدهید. دادگاه اول به موضوع اعسار رسیدگی می کند.
سوال های رایج در مورد مطالبه مهریه
سوال: آیا بعد از فروش خانه، همسر می تواند آن را برای مهریه توقیف کند؟
جواب: اگر سند ثبت شده باشد، خیر. اما اگر هنوز ثبت نشده باشد، امکان توقیف وجود دارد.
سوال: آیا انتقال سند خانه به نام فرزندان برای فرار از مهریه قانونی است؟
جواب: خیر، اگر این کار بعد از درخواست مهریه انجام شود، فرار از دین محسوب می شود.
سوال: شرایط بازداشت برای مهریه چگونه است؟
جواب: فقط تا سقف ۱۱۰ سکه امکان بازداشت وجود دارد. برای بیشتر از آن نه می توان فرد را بازداشت کرد و نه ممنوع الخروج.
سوال: اگر زن درخواست طلاق بدهد، آیا حق مهریه را از دست می دهد؟
جواب: خیر، مهریه حق قانونی زن است و ربطی به درخواست طلاق ندارد.
سوال: در صورت فوت شوهر، تکلیف مهریه چه می شود؟
جواب: مهریه به ارث می رسد و از اموال متوفی قابل مطالبه است، اما از حقوق بازنشستگی نمی توان برداشت کرد.
سوال: اگر زن مهریه را ببخشد، می تواند بعداً پشیمان شود؟
جواب: خیر، بخشش مهریه (ابراء) غیرقابل برگشت است.
سوال: برای دریافت مهریه باید از کجا شروع کرد؟
جواب: ابتدا باید به اداره اجرای ثبت مراجعه کرد، اگر نتیجه نگرفتید، می توانید به دادگاه خانواده مراجعه کنید.
سوال: آیا رابطه نامشروع قبل یا بعد از ازدواج، حق مهریه را از بین می برد؟
جواب: خیر، این موضوع تاثیری در حق قانونی مهریه ندارد. می توانید مقاله مهریه در صورت اثبات رابطه نامشروع را مطالعه کنید.