جرم رابطه نامشروع زیر مجموعه جرایم منافی عفت قرار دارد. اما قانونگذار تعریف مشخصی از این جرم ارائه نکرده و همین موضوع باعث ابهامات فراوانی برای اکثر افراد شده است.
لازم به ذکر است که جرم زنا به طور مستقل در قانون مجازات اسلامی مورد بررسی قرار گرفته و احکام خاص خود را دارد. بهتر است مقاله تفاوت رابطه نامشروع و زنا را مطالعه کنید.
در ادامه، به بررسی دقیق ماهیت جرم رابطه نامشروع، مجازات آن پرداخته ایم.
مجازات رابطه نامشروع
مجازات رابطه نامشروع در قانون مجازات اسلامی، جزوء جرایم تعزیری می باشد و مجازات پایه آن ۹۹ ضربه شلاق است.
شرایط تشدید مجازات رابطه نامشروع:
در صورت وقوع جرم در مکان های عمومی، علاوه بر شلاق :
- حبس ۱۰ روز تا ۲ ماه
- یا تا ۷۴ ضربه شلاق اضافی
در مواردی که رابطه نامشروع با تهدید و اجبار صورت گرفته باشد، تنها فرد تهدیدکننده مجازات خواهد شد و شخصی که مورد تجاوز قرار گرفته، مجازاتی ندارد.
شرایط تحقق جرم رابطه نامشروع
۱- ارتباط زن و مرد نامحرم
- این جرم صرفا در رابطه بین زن و مرد نامحرم صدق می کند
- روابط همجنس گرایانه تحت عناوین مجرمانه دیگری مانند مساحقه یا لواط قرار می گیرند
۲- ماهیت نامشروع رابطه
- روابط متعارف کاری، هنری یا حرفه ای که عرف جامعه آن را می پذیرد، مشمول این جرم نمی شود
- معیار تشخیص نامشروع بودن، عرف جامعه است
۳- عدم علقه زوجیت
- در صورت وجود عقد نکاح (دائم یا موقت)، رابطه مشروع تلقی می شود
- رابطه زوجیت با انعقاد نکاح شرعی و قانونی محقق می شود
بیشتر بخوانید : مدارک لازم برای اثبات رابطه نامشروع
تفاوت رابطه نامشروع با زنا
رابطه نامشروع در مفهوم حقوقی، به هر نوع ارتباط خارج از چارچوب قانونی بین زن و مرد اشاره دارد، خواه این رابطه جنسی باشد یا غیر جنسی. این در حالی است که زنا به رابطه جنسی بین دو نفر بدون پیوند زناشویی محدود می شود.
در جرایم کیفری، اصطلاح “دون زنا” به اعمالی مانند بوسیدن یا لمس کردن با قصد لذت نامبرده شده است، گرچه شدت مجازات نسبت به زنا کمتر است ولی باز جرم می باشد :
از نظر شرعی و قانونی، زنا به سه دسته تقسیم می شود:
- زنای محصنه: رابطه جنسی با فرد متاهل
- زنای غیر محصنه: رابطه جنسی با فرد مجرد
- زنای به عنف: رابطه جنسی اجباری یا همان تجاوز
شرایط تخفیف در مجازات
شرایط تخفیف مجازات در رابطه نامشروع طبق قوانین به شرح زیر است اما این نکته توجه داشته باشید، بستگی به نظر قاضی دارد این موضوع:
۱- عدم مسئولیت کیفری در موارد خاص:
- سن: افراد زیر سن قانونی مسئولیت کیفری ندارند
- جنون: افراد مجنون از مسئولیت کیفری معاف هستند
- در این موارد، تنها طرف مقابل (فرد بالغ و عاقل) مجازات می شود
۲- شرایط اجبار و اکراه:
- در صورت اثبات اجباری بودن رابطه
- فرد تحت اکراه از مجازات معاف می شود
۳- شرایط خاص تخفیف:
- توجه به پیچیدگی روابط
- بررسی شرایط ویژه هر پرونده توسط قاضی
- امکان تخفیف مجازات با تشخیص و صلاحدید مقام قضایی
مرجع رسیدگی به جرم رابطه نامشروع
برخلاف اکثر جرایم که ابتدا در دادسرا مطرح می شوند، پرونده های روابط نامشروع مستقیما در دادگاه رسیدگی می شوند. این موضوع در ماده ۳۰۶ قانون آیین دادرسی کیفری به صراحت بیان شده است.
در خصوص صلاحیت رسیدگی به این جرایم، قانونگذار دو مرجع را تعیین کرده است. جرایم حدی مانند زنا و لواط در صلاحیت دادگاه کیفری یک قرار دارند.
بیشتر بخوانید : وکیل رابطه نامشروع
سایر روابط نامشروع مانند تفخیذ، قوادی، مساحقه و دیگر موارد مشابه در صلاحیت دادگاه کیفری دو هستند. این تفکیک صلاحیت بر اساس شدت و اهمیت جرم صورت گرفته است.
عناصر جرم رابطه نامشروع
ارکان تشکیل دهنده جرم رابطه نامشروع به شرح زیر است:
عنصر قانونی:
- مبنای قانونی: ماده ۶۳۷ قانون مجازات اسلامی
- مجازات اصلی: تا ۹۹ ضربه شلاق
- استثنا: در صورت اکراه، فقط فرد اکراه کننده مجازات می شود
عنصر مادی:
- از نوع فعل مثبت است
- شامل اعمال منافی عفت عمومی از دیدگاه عرف
- نکته مهم: صرف همراهی ساده دو نامحرم (مانند نشستن در پارک یا قدم زدن) جرم محسوب نمی شود
عنصر معنوی:
- نیاز به اراده آگاهانه در ارتکاب عمل
- کافی بودن سوءنیت عام
- عدم نیاز به سوءنیت خاص برای تحقق جرم
خلاصه مقاله
رابطه نامشروع در نظام حقوقی به هرگونه ارتباط نامتعارف بین زن و مرد نامحرم گفته می شود که:
- خلاف موازین شرعی، قانونی و عرفی باشد
- شدت آن کمتر از زنا باشد
- در محدوده عرف و تشخیص دادگاه قرار گیرد
مجازات این جرم:
- مجازات اصلی: تا ۹۹ ضربه شلاق تعزیری
- در موارد اکراه: تنها مجازات فرد اکراه کننده
در صورتی که پس از مطالعه کامل مقاله سوالاتی در ذهن شما ایجاد شد ، می توانید پرسش خود را در قسمت نظرات مطرح کنید تا مشاوره حقوقی رابطه نامشروع پاسخگو شما باشند یا می توانید با شماره های داخل سایت تماس بگیرید.
