تنظیم اظهارنامه بدین معناست که شما خواسته های خود را از طرف مقابل به صورت رسمی در دفتر خدمات قضایی مطرح می کنید.
این نامه از طرف یک شخص یا یک شرکت به فرد یا شرکت دیگر ارسال می شود. حال نوشتن اظهارنامه نکاتی دارد که در ادامه به آنها می پردازیم.
موارد استفاده اظهارنامه
- درخواست پول: وقتی کسی به شما بدهکار است و پولتان را نمی دهد، می توانید با اظهارنامه به طور رسمی پولتان را مطالبه کنید.
- هشدار قانونی: مثلا صاحبخانه می تواند به مستاجری که اجاره نمی دهد اظهارنامه ارسال کند، یا شوهر می تواند برای تمکین همسر از راه قانونی کمک بگیرد.
- یادآوری تعهدات: اگر طرف قرارداد به وظایفش عمل نکند، می توان با اظهارنامه به او یادآوری کرد و درخواست جبران خسارت نمود.
- پایان قرارداد: برای اعلام رسمی پایان یک قرارداد هم می توان اظهارنامه فرستاد. مثلا خریدار می تواند وقتی فروشنده جنس را سر موقع تحویل نداده، با اظهارنامه قرارداد را فسخ کند.
شرط ارسال اظهارنامه
بر اساس ماده ۱۵۶ آیین دادرسی مدنی، هر فرد می تواند پیش از ارائه دادخواست، حق خود را از طریق اظهارنامه از دیگری مطالبه کند، به شرط آنکه زمان مطالبه فرا رسیده باشد.
هر شخص این حق را دارد که اظهارات مربوط به معاملات یا تعهدات خود را به صورت رسمی و از طریق اظهارنامه به طرف مقابل اعلام کند.
اظهارنامه شامل بخش های زیر است:
- مشخصات و اقامتگاه اظهارکننده: فرد ارسال کننده اظهارنامه باید اطلاعات خود از جمله نام، نام خانوادگی و نشانی را ذکر کند.
- موضوع اظهارنامه: عنوان موضوعی است که در متن اظهارنامه و بخش خلاصه اظهارات توضیح داده می شود.
- مشخصات و اقامتگاه طرف مقابل: اطلاعات طرف مقابل شامل نام، نام خانوادگی و نشانی وی می باشد.
- خلاصه اظهارات: در این بخش، اظهارکننده به طور دقیق و شفاف موارد موردنظر خود را که قصد ابلاغ به طرف مقابل دارد، توضیح می دهد.
نحوه تنظیم اظهارنامه توسط وکیل
اظهارنامه یک نامه قانونی است که هر کلمه ای که در نوشته می شود در دادگاه می توان به آن استناد کرد.
پس باید در نوشتن آن چند نکته را رعایت کنیم:
- هرگز در اظهارنامه به طرف مقابل توهین نکنید یا او را تهدید نکنید. فقط حق خود را محترمانه مطالبه کنید.
- درست است که اظهارنامه مستقیم به دادگاه نمی رود، اما اگر با زبان قانونی نوشته شود، ارزش بیشتری خواهد داشت.
- بهتر است نوشتن اظهارنامه را به یک وکیل پایه یک دادگستری بسپارید. چون حتی یک کلمه اشتباه می تواند در روند دادرسی ، اگر شما یا طرف مقابل شکایت کند ، تاثیر بگذارد.
پاسخ به اظهارنامه
کسی که اظهارنامه برای او ارسال می شود، مجبور نیست به آن جواب دهد. قانون هم زمان مشخصی برای پاسخ تعیین نکرده است.
اما اگر می خواهید جواب دهید، مراقب باشید! چون هر چه در پاسخ بنویسید، ممکن است در دادگاه علیه خودتان استفاده شود. پس عجله نکنید و حتما قبل از پاسخ یک مشاوره حقوقی داشته باشید.
تبعات تنظیم اظهارنامه بدون کمک وکیل:
- ارسال بی مورد : گاهی اظهارنامه می فرستیم که اصلا لازم نبوده.
- اقرار ناخواسته : اگر قانون را خوب ندانیم، ممکن است در اظهارنامه چیزی بنویسیم که بعدا در دادگاه علیه خودمان استفاده شود.
- لو دادن راه دفاع : گاهی طرف مقابل عمدا اظهارنامه می دهد تا بفهمد ما چه مدارکی داریم. مثلا اگر در جواب کسی که ادعای طلب کرده بگوییم “طلبی ندارد”، دیگر نمی توانیم بگوییم “اصلا پیش ما کار نکرده است”.
سخن پایانی
تنظیم اظهارنامه قضایی کار ساده ای نیست و مثل بقیه کارهای حقوقی، ظرافت های خاص خودش را دارد. قبل از هر چیز باید مطمئن شویم که واقعا نیاز به فرستادن اظهارنامه داریم یا نه.
در تنظیم اظهارنامه باید خیلی دقت کنیم که :
- حرفی نزنیم که بعدا به ضررمان تمام شود
- راه های دفاعی خودمان را لو ندهیم
- مرتکب هیچ تخلف قانونی نشویم